Her yıl dünyadaki kanser hastalarına üç milyona yakın iyi huylu, yüz otuz binden fazla kötü huylu deri kanseri hastası eklenmektedir. [1] Türkiye’de yapılan bir araştırmaya göre, teşhis konulan her üç kanser hastasından biri deri kanseridir. [2] Tüm dünyada, deri kanserinden dolayı kaybedilen yaşam yılı (DALY) yıllık toplam bir buçuk milyon gün olarak kabul edilmektedir. [3] Deri kanserinin yaklaşık %60–90’lık nedeni ultraviyole ışınlarıdır ve Ozon Tabakası’nın giderek incelmesiyle UV ışınlarının zararları artmaktadır. [4,5]
UV ışınlarından koruma programları genellikle hastalığa yakalanmış, yetişkinleri hedef almaktadır. Fakat dışarıda en çok çocukken vakit geçirmek isteriz. Parkları çocukken güzel görebiliriz. Salıncak bizi güneşe çocukken yaklaştırabilir. Bir insanın güneşe maruz kalmasının %80’inin ortalama hayatının ilk 20 yılında gerçekleştiği tahmin edilmektedir. [6] Yapılan birçok epidemiyolojik araştırmada, yirmi yaş öncesi dönemde gerçekleştirilen korunmaya yönelik davranışların cilt kanserinden korunmada pozitif yarar sağladığı belirlenmiştir. [4, 7, 8]
Avus Zararlı Boyutlardaki UV ile Nasıl Mücadele Ediyor?
Avus, şehirlerin içerisinden, semtlerden, sokaklardan iki sensörüyle yüksek ve düşük dalga boylarındaki UV değerlerini ölçümlemektedir. Ölçümlediği UV değerlerini bölgenin yönetimleriyle ve açık şekilde paylaşmaktadır.
UV değerlerinin paylaşımını, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün UV İndeksi formatında yapmaktadır. UV İndeks, gün içerisinde, güneş tam tepede iken yer yüzeyine ulaşması beklenen ve insan sağlığına zararlı olabilecek UV radyasyon miktarının, 0’dan 15’e kadar uzanan bir ölçek üzerinde sınıflandırılmasına ‘UV İndeksi denir. 1 UV I = 0.025 W/ m2’dir. (Daha detaylı incelemek için tıklayınız.)
Belki bir gün ileride hava durumlarını sunarken, sıcaklığın, yağışın yanında anlık UV değerlerini de görebileceğiz, parklara giden çocuklarımız için anlık şekilde UV değerlerini görerek uyarılarda bulunabilecek, belki de birkaç bin yaşam gününün kurtulmasına yardımcı olabileceğiz.
Diğer yazılarımızı okumak için,
Kaynak:
1. Helfand M, Mahon S, Eden K, Frame P (2001) Screening for Skin Cancer , American Journal of Preventive Medicine, volume:20 (3S), Elsevier Science Inc., p:47–58
2. Kaymak Y, Tekbaş ÖF, Şimşek I. Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. Turkderm 2007;41:81–85.
3. Lucas R, McMichael T, Smith W and Armstrong B. WHO. Solar ultraviolet radiation: global burden of disease from solar ultraviolet radiation. Environmental Burden of Disease Series; no. 13. 2006.
4. Glanz K, Saraiya M, Wechsler H (2002). Guidelines for School Programs To Prevent Skin Cancer. Morbidity&Mortality Weekly Report, Vol:51, Issue:16, p.1–16.
5. Skin Cancer Prevention, https://www.skincancer.org/skin-cancer-prevention (Erişim tarihi: Nisan 2020)
6. Kalayciyan A, Serdaroğlu S. Güneşten korunma: Toplum bilinci, yaklaşım ve eğilimler. Dermatose 2003;3:159–162.
7. Davis K.J, Cokkinides V.E, O’Connell M.C, Wingo P.A, Weinstock M.A (2002). Summer Sunburn and Sun Exposure Among Us Youths Ages 11 To 18: National Prevalence and Associated Factors. Pediatrics, Vol:110, Issue:1, p.9–27
8. Cokkinides V.E, Davis K.J, Weinstock M.A & et al (2001). Sun Exposure and Sun Protection Behaviors and Attitudes Among U.S Youth, 11 to 18 Years of Age. Preventive Medicine 33, p.141–151.
